Türk savunma sanayisi önemli bir başarı hikayesiyle, Tunus’a gerçekleşen ANKA insansız hava aracı (İHA) sistemi ihracatı ile gündemde. Türk Havacılık ve Uzay Sanayi AŞ (TUSAŞ) tarihinde bir ilke imza atarak milli, özgün ve yerli tasarım platform hava aracı ihracatını gerçekleştirdi. Önemli ve yeni bir döneme işaret eden güzel gelişme.
Yaklaşık iki yıldır devam eden Türkiye ile Tunus arasındaki ANKA İHA ihracat görüşmeleri neticelendi. Tunus Savunma Bakanlığı, 2019’un başında TUSAŞ’tan ANKA İHA tedarikine yönelik görüşmelere başlamıştı. Bu yılın ilk aylarında ise her konuda mutabık kalınarak finansman ve eğitim gibi detaylar üzerinde müzakereler yürütülüyordu. Tüm aşamaların bu hafta sonu itibariyle başarıyla tamamlandığı haberini aldım. Varılan anlaşma kapsamında TUSAŞ, Tunus Hava Kuvvetleri Komutanlığı’na 3 adet ANKA İHA ve 3 adet Yer Kontrol Sistemi teslim edecek. Önümüzdeki yıllarda bu sayıların artması da söz konusu.
TUSAŞ Genel Müdürü Temel Kotil döneminde gerçekleşen ilk platform hava aracı ihracatının finansmanı da Türk EXIMBANK tarafından yapılacak. Görüşmeler çerçevesinde Tunus’a verilen kredi şartlarının yerine getirilmesi ve sözleşme kapsamındaki karşılıklı yükümlülüklerinin tamamlanmasıyla ihracat programı da başlamış oldu. Yaklaşık 80 milyon ABD Doları tutarındaki ihracat anlaşması sonrasında Tunuslu 52 pilot ve bakım personeline Ankara’da TUSAŞ tesislerinde gerekli eğitimler verilecek.
TUSAŞ tarafından milli ve özgün olarak geliştirilen Orta İrtifa Uzun Havada Kalışlı (MALE-Medium Altitude Long Endurance), İHA sistemi 30 Aralık 2010’da ilk uçuşunu yaptı. Ekim 2013’te ise 10 uçaklık silahla ANKA-S seri üretim sözleşmesi imzalandı. ANKA’lar ilk uçuşunu Nisan 2017’de gerçekleştirerek, envantere girdi. Şu anda Türkiye güvenlik birimlerinde yaklaşık 30 adet uydu kontrollü ANK İHA görev yapıyor.
TUSAŞ halihazırda Atak ile Gökbey helikopterileri, Hürjet, Hürkuş, Milli Muharip Uçak (MMU), İHA sistemleri ANKA ve Aksungur gibi platform hava aracı projelerine sahip. Bunların bazıları geliştirilip, üretildi. Bazıları ise geliştirme aşamasında. TEI, Roketsan, Aselsan, Havelsan başta olmak üzere çok sayıda Türk şirketinin geliştirdiği alt bileşenlerden meydana gelen bu platform hava araçlarının ihracatıyla uzun yıllar ilgili ülkelerle de sağlam ilişkiler kurulmasının önü açılmış oluyor. Platform araçlarının ihracatı eğitimden, yedek parçaya, ürün geliştirmeden, tamamlayıcı veya destekleyici sistem ile farklı platform aracı tedarikine varıncaya kadar geniş bir yelpazeyi kapsıyor. Ayrıca başlayan ilk ihracatla da ilişkiler yıllarca devam edebiliyor. Bu sebeple TUSAŞ’ın Tunus’a gerçekleştirmiş olduğu ilk platforma hava aracı ihracatının tarihi önemi söz konusu.
HABER TÜRK Güntay ŞİMŞEK 13.12.2020
