Geçtiğimiz günlerde ABD Savunma Bakanlığı’na bağlı DARPA Kurumu tarafından üretilen simülasyonda yapay zeka, ABD Hava Kuvvetleri’nin en seçkin pilotlarından birine karşı 5/0 gibi ezici bir üstünlük sağladı. Peki, insansız ve yapay zekaya sahip bir savaş uçağının it dalaşında insanlı savaş uçağına göre daha iyi performans göstermesi ne anlama geliyor?
Breaking Defence’den aktarılan bir rapora göre yapay zeka, insan pilota karşı F-16 simülatöründe 5/0 gibi ezici bir üstünlük kazandı.
Breaking Defence’e göre Heron Systems tarafından geliştirilen yapay zeka, DARPA şirketine ait simülasyona entegre edildi. Üç günlük denemeler boyunca yapay zeka, bir uçağı basit şekilde kontrol etti, ardından bire bir savaş senaryosunda karşı tarafa karşı güvenilir şekilde pozisyon aldı ve klasik şekilde rakibini makineli topla vurdu. Heron Systems tarafından geliştirilen bu yapay zeka, Hava Kuvvetleri’nin en iyi F-16 savaş pilotlarından birini dogfight (it dalaşı) esnasında yendi.
Fakat burada altı vurgulanması gereken birkaç önemli husus var. Öncelikle elbette yapay zeka o kadar hızlı ilerliyor ki; yüksek manevra kabiliyetine sahip, karmaşık kararlar verebilecek yapay zekalı savaş uçakları yakın gelecekte faaliyete geçecek. Hatta birkaç yıl önce eski Amerikan Donanma Bakanı Ray Mabus, F-35’in nihayetinde son insanlı savaş uçağı olabileceğini söyledi. Bu görüş, ABD’li silah geliştiricilerine pek uymasa da algoritmaların ve teknolojinin hızlı bir şekilde bu noktaya kayacağının işaretleri de görülmüyor değil.
İkinci önemli unsur, tatbikatta yapay zeka çok ciddi bir başarı sağlamasına rağmen insan pilotların yakın zamanda görevden çekilmesinin çok düşük bir ihtimal olduğu konusunda fikir birliği var. Bunun nedeni, yapay zekanın problem çözme yetenekleri ve algılayış biçiminin insanoğlundan çok farklı olması. Bilim adamları; yapısal olarak memelilerin görme sinirlerinden esinlenilen mevcut yapay zekanın, insan beyninin toplam karmaşıklığına ulaşması için kat etmesi gereken uzun bir yol olduğunu söylüyorlar.
Üçüncü önemli unsur ise yapay zeka destekli bu platformun üstünlüğünün gerçek bir it dalaşında değil bir bilgisayar simülasyonunda ortaya çıktığını belirtmek de önemli görünüyor. Bunun anlamı, yapay zekalı sistemlerin ortaya çıkan yeni değişkenleri anında işleyebilmesi veya bir dizi farklı faktörlerin girdiği genel savaş alanının uzaktan resmini anlamasının karmaşıklığı yapay zekanın en zayıf noktalarıdır.
Bir makine/yapay zeka veri tabanında depolanmayan bir silahla, bir uçakla veya olağanüstü bir durumla karşılaştığında gerçek zamanlı olarak öğrenebilir mi? Yapay zekalar yalnızca birlikte çalıştıkları veri tabanı kadar etkilidir. Peki aklımızda şu soru olabilir: yapay zekaların da öğrenme ve analiz yetenekleri var, bunlar bu veri tabanını anlık güncelleyemez mi? Aslında cevap hayır. Evet yapay zekaların belli öğrenme yetileri var fakat bu insanların ki kadar hızlı ve doğru çalışabilecek niteliğe hala sahip değil. Hatta şöyle bir yorum da yapalım. İnsanlar felsefi, duygusal ve psikolojik olarak kararlar alırlar ve daha az hesaplanabilir/rasyonel kriterlere sahiplerdir. Bundan ötürü makineler tarafından doğru anlaşılmaları veya kopyalanmaları zordur.
Kısacası elbette makineler çeşitli analitik işlemleri ve prosedürel işlevleri insanlardan çok daha hızlı yerine getirebilir ancak çok çeşitli, iç içe geçmiş, örtüşen ve hatta çelişen değişkenleri aynı anda açıklayabilecekleri noktaya kadar evrimleşmiş değiller. Bu nedenle kısa ve orta vadede belki de insan-makine ile yapılabilecek bir koordinasyon hem yapay zekanın karar verme ve hızlı analiz hızını hem de insanın yapısında bulunan bu kendine özgü özellikleri kendinde toplayabilir.
Bu tür bir bağlantı (insan-bilgisayar kombinasyonu) ABD askeri servislerine göre safkan bir insanı veya safkan bir yapay zekayı kolayca geride bırakabilir. (National Interest)
SavunmaSanayiST.com 22.08.2020
