Son günlerde sağlık teknolojilerine dair gelişmelere olan merakımın ve bu alanda yeni bilgiler öğrenme isteğimin artması için bazı nedenler oldu. Öncelikle yeni cerrahi teknolojilerin bugün geldiği noktayı, sonrasında genetik hastalıkların tedavisinde kullanılmak üzere çalışılan yeni teknolojileri öğrenme fırsatı buldum.
Beni en çok şaşırtan, sağlık teknolojilerinin (HealthTech) günlük hayatımızda kullandığımız teknolojilerden çok daha hızlı geliştiğini fark etmek oldu. Artık yeni bilgisayar modellerine şaşırmıyor ya da yeni telefon modellerine hayran kalmıyoruz. Bir bakıma kendi sınırlarına ulaştıklarını (singularity) söyleyebiliriz. Ancak sağlık için teknoloji kullanımı; güncel donanım ve yazılımlar sayesinde şaşırtıcı bir şekilde gelişiyor. Artık vücudumuzun en zor bölgesindeki cerrahi müdahaleler açık yara olmadan robotik kollar yardımıyla yapılıyor. Veya iflas eden bir organın yerine yeni organlar transplantasyon yapılmadan görev alabiliyor.
Tüm bunları paylaşırken uzmanı olmadığım bir konuda ahkam kesmek değil, bilmediğim bir alanda gelişen teknolojik gelişmelere karşı şaşkınlığımı ifade etmek istedim. Sadece kendi uzmanlık alanlarımıza bakarak dünyayı değerlendirmek yerine, diğer alanlara da göz atmakta her zaman fayda var. Bu sayede bazen kendi işlerimizde çok büyük sandığımız değişim ve sıçramaların değerlendirmesini daha sağlıklı yapabiliriz. Bu nedenle diğer disiplinlerdeki gelişmeleri öğrenmeye ve merak etmeye zaman ayırmak gerekiyor.
Şaşkınlığımın bir diğer nedeni genetik odaklı bilimsel çalışmalarda sağlanan teknolojik gelişmeler oldu. Bu konuda incelediğim CRISPR teknolojisi, bilim insanlarına hücrelerdeki DNA yapısını değiştirerek genetik hastalıkları tedavi etme imkanı sunuyor.
CRISPR teknolojisi hâlihazırda denenmiş durumda. Bilim insanları yakın bir zamanda CRISPR teknolojisiyle insan embriyolarında genetik değişiklik bile yapabileceklerini göstermiş. Bu tür yeni teknolojileri konuşurken göz önünde bulundurmamız gereken bazı etik sorular doğuruyor. Gen mühendisliğiyle üretilmiş hayvanlar ve bitkiler şu an mevcut. İnsanlar üzerinde denemelerin başlaması ise an meselesi.
Bununla birlikte her yenilikte olduğu gibi bu bilimsel gelişme konusunda da en önemli konu etik. Bu yeni teknoloji sadece gelişmiş, ekonomisi güçlü ülkelere mi hizmet edecek, yoksa tüm dünyaya mı? Genetik hastalıkların tedavisi için bir umut mu olacak, yoksa mükemmel çocuk sahibi olmak isteyenler için seçenekler mi sunacak?
Bu soruları aklımızda tutarak sağlık teknolojilerindeki gelişmelerle gelecek için daha fazla umutlanıyorum.
LINKEDIN Soner Canko 07.01.2020
