Son yıllarda müthiş bir yapay zeka ve teknoloji atılımı yapan Çin, uzun zamandır geliştirdiği ‘Yapay Güneş’ine kavuşmak için gün sayıyor. Ortaya çıkan yeni bilgilere göre, Çin’in HL-2M adındaki tokamak nükleer füzyon reaktörü, 2020 yılında faaliyete geçecek.
Güneş ile benzer etkileri yaratan ve karbondioksit salımı olmadan elektrik üretilmesine olanak sağlayan tokamak nükleer füzyon reaktörleri, sürdürülebilir enerji için muazzam bir önem taşıyor. Daha önce yaptığımız haberde, sizlere Fransa’nın ev sahipliği yaptığı dünyanın en büyük tokamak nükleer füzyon reaktöründen bahsetmiştik. Haberler bu kez ise Çin’den.
Geçtiğimiz mart ayında Çinli bilim insanları, ülkenin HL-2M adındaki tokamak nükleer füzyon reaktörünün 2019 bitmeden inşa edilebileceğini aktarmıştı. Bu zaman çizgelgesine hala bağlı kalınıp kalınmadığına dair bir bilgi yok; ancak geçen kasım ayında ‘Yapay Güneş’ üzerinde çalışan bilim insanlarından biri olan Duan Xuru, inşaatın sorunsuz gittiğini ve reaktörün 2020’de çalışacağını belirtmişti.
Çin’in Yapay Güneş’i neredeyse sınırsız bir temiz enerji kaynağı olabilir:
Bilim insanları, nükleer füzyonun ürettiği gücün nasıl kullanılacağını bulabilirlerse, neredeyse sınırsız bir temiz enerji kaynağı sağlayabilirler. 1960’larda Sovyetler Birliği tarafından icat edilen tokamak makinaları, enerji araştırmaları için muazzam bir öneme sahip; ancak sorun şu ki, füzyonun gerçekleşmesi plazma akışının gücüne bağlı. Bu süreci daha uygun maliyetle sürdürmenin yolunun bulunamaması, araştırmaların önündeki en büyük engellerden birisiydi.
Çin’in HL-2M adındaki reaktörü en sonunda bu zorluğun üstesinden gelecek makine olabilir. En azından üstesinden gelmek için gerekli ipuçlarını veriyor diyebiliriz. Proje hakkında Newsweek’e açıklamalarda bulunan nükleer fizikçi James Harrison, “HL-2M, araştırmacılara yüksek performanslı füzyon plazmalarının, cihazın çekirdeğinden çıkan ısı ve parçacıklarını daha etkin bir şekilde ele alma konusunda değerli veriler sağlayacak” dedi.
Yüksek maliyetlerin ticari bir füzyon reaktörünün gelişiminin önündeki en büyük sorunlardan biri olduğunu belirten Harrison, uluslararası füzyon araştırma topluluğunun bir parçası olan HL-2M’nin, reaktörlerin tasarımını radikal bir şekilde etkileyeceğini ifade etti.
WEB TEKNO 19.12.2019
