Elon Musk, tarihin gördüğü en vizyoner insanlardan birisi kuşkusuz.
Tam bir “eylem adamı” denebilir onun için. Bir hayal kuruyor, aynı hayale inanan yetenekli insanları çevresine topluyor ve onları doğru şekilde yöneterek uçuk bir fikri gerçeğe dönüştürmeyi başarıyor. Otonom elektrikli arabalar, uzaya gidip geri dönebilen çok kullanımlık roketler, saatte 1000 km hızla yol alabileceğiniz ulaşım sistemi bir zamanlar sadece Elon Musk’ın zihnindeki birer hayaldi. Bugün ise gerçek.
Bundan 3 yıl önce, Elon Musk yeni bir hayal daha kurdu: Sıradan bir insanı, süper zihinli bir canlıya dönüştürebilecek “beyin çipleri” tasarlamak.
Bu hayali için 100 milyon dolar kaynak ayırarak Neuralink isminde bir girişimi satın aldı ve seçkin bilim insanlarını bu proje üzerinde görevlendirdi.
Neuralink’in faaliyetleri, kuruluşunun ilan edildiği günden bugüne gizlilik içinde devam etti.
Keşfedilen yöntem ya da geliştirilen ürünler ne akademik camia ile ne de kamuoyu ile paylaşıldı. Medyatik bir figür olan Elon Musk’ı herkes Tesla ve SpaceX ile anarken, Neuralink adında bir girişimi olduğu pek çok insan tarafından bilinmiyordu bile.
Neuralink, 3 yıllık uzun sessizliğini geçtiğimiz hafta bozdu ve 16 Temmuz 2019 tarihinde yeni ürünüyle alakalı bir lansman toplantısı düzenleyeceğini duyurdu.
Bu, teknolojiyi yakından takip eden herkes için oldukça heyecan verici bir olaydı tabii ki.
O yüzden, ben ve ekibim bugün Türkiye saatleriyle sabah 6 ila 8 arasında gerçekleşen Neuralink etkinliğini canlı olarak takip ettik. Bu yazımda, Neuralink’in neler üstünde çalıştığını, tanıttığı yeni teknolojiyi ve gelecek hedeflerini en basit ve özet haliyle size aktarmaya çalışacağım 😊
📍Neuralink, beyin ile bir bilgisayar arasında doğrudan iletişim kurmaya yarayan BMI (Brain-Machine Interface / Beyin-Makine Arayüzü) teknolojileri üzerinde çalışıyor. Bu teknolojilerin nihai amacı, beyinden makineye ya da beyinden beyine doğrudan veri transferi sağlamak. Beyin-Makine Arayüzleri sayesinde, beyin içerisine yerleştirilecek mini bir bilgisayarla insan zihninin depolama kapasitesi arttırılması hatta insan zihni direkt internete bağlanması hedefleniyor.
📍Neuralink’in dün lansmanını yaptığı yeni ürünü, şirketin yukarıda anlattığım hedefleri doğrultusunda beyin çiplerinin başlangıç seviyesinde bir prototipi sayılabilir. Ufak bir cerrahi operasyonla kulak arkasına yerleştirilen mini bilgisayar, zihinden geçen komutları algılayarak felçli hastaların dijital cihazları yönlendirmesine imkan tanıyor.
Nasıl Çalışıyor?
Zihnimizdeki her bir düşünce, bir elektriksel uyarı meydana getirir. Şu anda, ben bu yazıyı yazarken klavyedeki her bir tuşa basabilmem için beynimde önce o tuşa basma düşüncesinin belirmesi, ardından komutun oluşması, sonra vücudumu saran sinirler yoluyla bu komutun beynimden el ve parmaklarıma iletilmesi gerekir ve bu eylem silsilesi klavyedeki tuşa dokunmamla milisaniyeler içerisinde tamamlanmış olur. Zihinlerimizde bir komutun belirlenmesinden, uzuvlarımızın o komutu uygulamasına varan süreci elektriksel uyarılar yönetir. Bu doğal elektriksel uyarılar, beynin vücuda gönderdiği şifreli mesajlar gibidir. Eğer bu mesajları yakalayıp, şifresini çözecek bir sisteme sahipseniz; bir zihindeki düşünceyi anlık olarak okuyabilir, hatta onu başka bir makineye doğrudan iletebilirsiniz. Neuralink’in geliştirdiği teknoloji de tam olarak bunu yapıyor. Minik bir cerrahi işlemle beynin birkaç santimetre derinliğine gömülen elektrotlar bir mini bilgisayara bağlı, bu mini bilgisayar da hastanın hemen kulağının arkasında yer alıyor. Elektrotlar, beyinden gelen mesajları alıp hastanın kulağının arkasındaki mini bilgisayara iletiyor. Bu mini bilgisayar da kablosuz ağ aracılığıyla başka makinelerle iletişim kurarak hastanın dijital cihazları yönlendirmesine imkan tanıyor. Bu teknolojiyle birlikte, felçli olduğu için ellerini kullanamayan bir hasta dahi zihninden verdiği komutlarla, tıpkı benim şu an yapabildiğim gibi yazı yazabilmesi mümkün yani.
📍Halihazırda, beyin içine gömülen 4 ila 6 μm boyutundaki (bir saç telinden daha ince) elektrotlar; yüksek hızda ve çok miktarda veri taşıyabiliyor.
📍Hastaya bu elektrotların takılması için ayrı bir cerrahi robot üreten Neuralink araştırmacıları, önümüzdeki yıllarda kablosuz ağlar aracılığıyla beyindeki mesajları alıp mini bilgisayara aktarmayı hedefliyor. Bu mini bilgisayar, aynı zamanda bir akıllı telefon aplikasyonu aracılığıyla yönlendirilebilecek. Tamamen kablosuz olarak iletişim kurabilecek bu yeni teknolojiye ait bazı görüntüler paylaşan Neuralink, N1 adındaki sensörlerin FDA başvurusunu yapmaya hazırlandığını açıkladı.
Ne Zaman Piyasaya Sürülecek?
Hayvan deneylerini başarıyla tamamlayan Neuralink teknolojisi, insanlar üzerinde test edilmek için gerekli onayı aldı. Teknolojinin insan denekler üzerinde başarılı sonuçlar vermesi halinde birkaç yıl içinde hastalar üzerinde kullanılmaya başlanması bekleniyor.
Gelecek Hedefleri
Lansmanın ilk dakikalarında sahneye çıkan Elon Musk, yetenekli zihinleri Neuralink’te çalışmaya davet ederek yaptıkları tanıtımın temel amacının “recruiting” yani bir nevi “yetenek avcılığı” olduğunu söyledi. Sonrasında sahneyi Neuralink’ten yönetici ve bilim insanlarına bırakan Musk; etkinliğin sonunda Soru-Cevap bölümü için yeniden sahneye geldiğinde Neuralink’in gelecek planlarından bahsetti.
📍Şu an için felçli hastalara yönelik ürün sunan Neuralink, gelecek yıllarda Alzheimer, Parkinson gibi hastalıklara çözüm sunan beyin çipleri geliştirmeyi planlıyor.
📍Musk’ın esas hedefi, yapay zeka ile entegre çalışacak bir beyin çipi tasarlamak. Bu beyin çipleriyle birlikte, yapay zekadan destek alan arttırılmış zihin fonksiyonlarına sahip bir insan sınıfı oluşabilir.
Musk’ın nihai hedefine bakıldığında, neden dünyanın en yetenekli insanlarını şirketine toplamak istediği anlaşılabilir 😊Biyolojik yapılarla entegre çalışacak donanımlar tasarlamak, araba ya da roket tasarlamaktan farklı tipte zorluklar içeriyor muhakkak. Fakat beyin-bilgisayar arayüzleri sayesinde felçli insanların yeniden yazması, konuşması hatta mekanik uzuvlara komutlar göndererek yeniden hareket etmesi mümkün olabilir, Alzheimer ve Parkinson hastalıkları tarihe karışabilir, hatta yapay zeka destekli çiplerle “insanüstü” yeni bir canlı türü oluşabilir.
Beyin-makine arayüzleri, teknoloji dünyasında büyük heyecan yaratan bir çalışma alanı ve Neuralink haricinde bu konu üzerine çalışmalar yürüten birden çok akademik kurum ve girişim var.
Bonus Videolar:
Kaynaklar: The Verge, The New York Times
