OECD, PISA 2015 verilerinden yola çıkarak, başarılı ülkelerin ‘öğretmen politikaları’nı inceledi. ‘Etkili Öğretmen Politikaları Raporu’na göre, bu ekonomilerde üç noktanın benzer olduğu tespit edildi: Mesleğe adım atmadan önce kapsamlı pratikler, öğretmenlere özel olarak oluşturulan kişisel gelişim fırsatları ve yapıcı güçlü değerlendirmeler.
İşte rapordan öne çıkanlar:
PISA’da en yüksek performansa sahip ülkelerde öğretmen seçimi, eğitimi ve değerlendirmesi konusunda farklı sistemler var. Ancak üç ortak özellik bulunuyor. Öncelikle yüksek performanslı ülkeler, mesleğe adım atan ya da bunu yapmak üzere olan eğitimci adaylarına kapsamlı ve zorunlu pratikler sunuyor. İkinci olarak, öğretmenlerin profesyonel gelişimini desteklemek için okulların organize ettiği özel atölyeler gibi çeşitli fırsatlar yaratılıyor. Son olarak eğitimcilerin sürekli gelişimini sağlayacak güçlü değerlendirme mekanizmaları işliyor.
2006 ve 2015 PISA sonuçlarına göre, kendi öğretmenlerini seçme yetkisinin fazla olduğu okullarda, öğrenci performansları artıyor. Seçme yetkisi az olduğunda performans düşüyor.
PISA 2015’e katılan ülkelerin 3’te birinden fazlasında, dezavantajlı bölgelerdeki okulların öğretmenleri, daha az nitelik ve deneyime sahip. Bu okullar, tecrübeli ve nitelikli öğretmenlerin dikkatini çekemiyor. Türkiye de bu ülkeler arasında.
ŞEHİRLE KIRSAL ARASINDAKİ FARK
OECD ülkelerinde 15 yaş düzeyindeki öğrencilerin yüzde 4.2’si öğretmen olmak istiyor. Bu, mevcut öğretmen oranından daha yüksek. Ayrıca öğretmenlik düşünen öğrencilerin PISA 2015’te matematik ve okuma performansları diğerlerine göre daha zayıf. Özellikle Türkiye, Bulgaristan, Gürcistan, Peru, Portekiz ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkelerde öğretmenlik hedefleyenlerin PISA 2015’te matematik puanları en az 40 puan daha düşük.
Öğretmenlerin yıllık kazançları ile öğrencilerin PISA 2015’te performansları arasında zayıf ilişki var. İsrail, Letonya, Polonya ve Türkiye’de 2005-2015 arasında öğretmenlerin yıllık kazançları yüzde 20’den fazla artmasına rağmen, PISA 2015’te sadece İsrail fen bilimlerinde performansını daha iyi düzeye getirdi.
Çoğu OECD ülkesinde kırsaldaki ve şehirlerdeki okullarda benzer niteliklere sahip öğretmenler eğitim veriyor. Ancak Türkiye, Kosova, İngiltere ve Endonezya gibi 13 ülkede iki bölgedeki öğretmenlerin niteliği arasındaki makas daha büyük.
HÜRRİYET 19.06.2018
