Sebzelerinizi manavdan almak yerine en tazesinden kendiniz yetiştirmek istemez misiniz? Hangi kimyasalların kullanıldığını, tohumu nereden temin edildiğini, dış etkenlerin fiyatlarından etkilenemeden tarım keyfini yaşamak ister miydiniz?
Dört metrekarelik bir kutunuz olsun, onun içinde de ekilebilir toprağınız olsun. Bu kutunuzu ister arka bahçenize, ister çatınıza, isterseniz balkonunuza koyun. Üzerine FarmBot robotunu entegre edin. İstediğinizi ekin, istediğinizi biçin, toprağın durumunu makinanın sensörleri ölçsün, bitkinin suyunu tam bitkinin istediği anda istediği miktarda versin ve bunu her bir çeşit bitki için ayrı ayrı yapsın, kamerası ile yabani bitkileri tespit etsin, onları uzaklaştırsın, biçme vaktiniz geldiğinde size haber versin ve siz isterseniz tüm bunları kameralar ile anlık takip edin.
Bu da yeterli değil, isterseniz yağmur suyunu toplayın ve oradan su kaynağını alsın, isterseniz sistemi PV’ye bağlayın ve tüm elektriğini oradan karşılasın, isterseniz seracılıkta kullanın, isterseniz gerekli ekipmanları bağlayın ve hava durumlarını okuyun ve hayalenizin izin vereceği birçok şey daha gerçekleştirin.
Bu robot ile tarım yaparken kayıtlar tutuluyor ve bir sonraki tarımınızı nasıl iyileştirebilirsiniz bunları bilimsel olarak size sunuyor. Temmuz 2016’da tanıtımı yapılan bu tarım robotu 4m2’lik bir yeri işleyebiliyorken Aralık 2017’de 16 m2’lik versiyonu piyasaya sürülüyor. Bu iş için gerekli ekipmanları, yazılımları isterseniz 2500 Dolar’a satın alın isterseniz açık kaynak kodlu tüm çizimleri, yazılımları, ekipman listesini kendiniz alın, kendiniz yapın.
Yeterince tanıtmaya çalıştık şimdi biraz çalışma şeklini ve detaylarını inceleyelim.
TANIMI
FarmBot, alüminyum gövdeden yapılmış, 17 kademeli NEMA motoruna sahip, kontrol kartları olan ve bir bilgisayar olarak Raspberry Pi 3 kullanan bir tarım robotudur. 1m2’den 4m2’ye hatta bazı tadilatlar ile 50 m2 alanda tarım yapabiliyor.
ADIMLAR
FormBot robotunu kurduktan sonra şu adımlar ile kullanılıyor
- Adım: Yazılımda neyi nereye ekeceğinizi gösteriyorsunuz.
- Adım: Mibzer ile ilgili tohumları programlanmış yerlere ekiliyor.
- Adım: Toprağın durumunu ölçüp her bitkiye ayrı bir sulama programı düzenliyor.
- Adım: Kamera ile yabani otları tespit edebiliyor ya da büyüme aşamalarını kayıt edebiliyor.
- Adım: Tek bir alanda bir ailenin ihtiyacı olan bütün çeşit sebzelere taze olarak kavuşuyorsunuz.
KUTU İÇERİĞİ
FarmBot’u sipariş ettiğinizde bütün parçaların olduğu bir kutu geliyor. Talimatlar ve adım adım videoları ile kendi tarım robotunuzu kendiniz oluşturuyorsunuz. Yaklaşık 20 saatlik bir montaj süresi ön görülüyor.
Alüminyum gövdeler, plaketler, plastik parçalar, bağlantı elemanları, güç aktarma üniteleri, elektronik ve kablolama parçaları, borular ve çeşitli diğer ekipmanlardan oluşan toplam 1281 parça kutuyla beraber size geliyor. Kullanılan ana araçlar ise mibzer, sulama nozulu, ot temizleme aparatı, toprak sensörü, tohumluk, tohum tepsisi. Bu donanımları birleştirerek tarım robotun kurulumunu tamamlıyorsunuz.
YAZILIM
Yazılımı ister bilgisayarda, ister tablette, isterseniz cep telefonundan kullanabiliyorsunuz.
Sürükle Bırak
Yazılım sürükle bırak mantığı ile çalışıyor. Ara yüzünüzde toprağınızı görüyorsunuz, hangi bitkinin ne kadar bir yere ihtiyaç olduğunu görsel olarak tespit edebiliyorsunuz ve ona göre toprağınızı istediğiniz gibi ekebiliyorsunuz. Tek yapmanız gereken sol taraftaki sebzeleri toprağa sürükleyip bırakmak.
Yetişme Evresi
Ekmiş olduğunuz sebzelerin size bir zaman çizelgesini veriyor, ne zaman ne kadar büyümüş olacak, ne kadar su gerekli, gerekli işlemler neler olacak size tahmini bir çizelgede sunuyor. Elbette kullanıldıkça robot öğrenmeye devam edecek ve sizin bulunduğunuz ortam şartlarına göre iyileştirmelerde bulunacak ve size tavsiyelerde bulunacak.
Görev Sıralaması
Yazılım vasıtasıyla, kodlama bilmeden, sadece programın ara yüzünü kullanarak bitkiye bulunulması gereken işlemlerin emrini verebiliyorsunuz. Böylelikle önden programlamalar sayesinde yabani ot, sulama ve diğer işlemleri siz unutsanız da robotunuz sizin için yapıyor.
Gerçek Zamanlı Kontrol
Programlamanız dışında bir harekette bulunmak istiyorsanız, gelen bir kuşu korkutmak ya da arkadaşlarınıza bir gösteride bulunmak istiyorsanız her zaman cep telefonunuzdan bunu gerçekleştirebilirsiniz. Tarımınızın anlık durumunu gitmeden öğrenebilirsiniz.
AÇIK KAYNAK KOD VE FİYATI
Bu robotu ister açık kaynak kod kullanarak ilgili firmaya 1 kuruş bile ödemeden kendiniz yapabilirsiniz isterseniz 2500 Dolar’a robotu satın alabilirsiniz. Firmanın bu kadar şeffaf olmasının sebebi kendilerine güveniyor olmaları ve açık kaynak kodun felsefesine göre ürünün gelişme gösterebilmesi için farklı zekaların katkıda bulunması gerektiğine inanıyorlar ki sonunda NASA ile de karşılaşıyorlar.
Gerçek şu ki, 1281 parçayı internetten veya kendiniz CNC’den temin etmeniz epey zorlayıcı bir iş, üstelik sistemin çalışacağına dair hiçbir garantiniz yok. Ayrıca yazılımın teknik olarak sürekli arkasında durmak ve bir serverda onu barındırmak da ayrı bir uğraş istiyor. Halbuki robotu satın aldığınızda hem vakit kazanacaksınız hem de çalışacağına dair şirket garantisi alacaksınız. Ancak yeni donanım eklemek istiyorsanız, bazı parçaları modifiye etmek istiyorsanız, yazılım iyileştirmelerde ya da parça iyileştirmelerde bulunmak istiyorsanız açık kaynak kodu kullanın ve iletişim halinde kalın.
CAD Dosyaları
FarmBot’a ait tüm parçaların 3 boyutlu teknik çizimleri yayınlanmış durumda. Tüm parçaları isterseniz birebir kendiniz de üretebilirsiniz ya da belki kendi robotunuzda değişiklikler talep ederseniz buradaki çizimler vasıtasıyla kolaylıkla bunu başarabilirsiniz.
Yazılımın Kaynak Kodu
Yeni özellikler eklenmesini sağlayan bu kodu MIT lisansı ile açık kaynak kodlu olarak paylaşılmış durumda. MIT Lisansı, 1988 yılında Massachusetts Teknoloji Enstitüsü tarafından hazırlanmış, en yaygın kullanılan özgür yazılım lisanslarından biridir. Kendi isteğinize göre koda eklemeler çıkarmalar yapabilirsiniz.
Dokümantasyon
FarmBot’u oluşturan bütün parçaların adım adım montajları, malzeme listesi, her bir parçanın teknik özellikleri yayınlanmış bulunuyor. Parçaların bir benzerini veya daha iyisini piyasadan temin edebilirsiniz.
AMORTİSMAN SÜRESİ
4m2’lik bir alan için ilgili robotun şuan ki fiyatı 2500 Dolar ancak liste fiyatı 2900 Dolar. Kendi sitesinde amortisman hesabını liste fiyatına göre yapmışlar. Amortisman süresi Amerika’nın güncel fiyatlarına göre yapılmış olup sebze miktarı bir aileye yetecek şekilde ön görülmüştür. FarmBot kullanırsanız, tohum, su ve elektrik gideriniz aylık 9,28 Dolar iken manavdan alışveriş yaparsanız aynı miktar sebze için 67,50 Dolar harcanacaktır. Bu şekilde hesap yapıldığında ilgili robot 4 senede kendini amorti edecektir. Ancak, manava giderken yakılan yakıt, manava gitmek için harcanan vakit, ürünü biçmek için harcanın işçilik gibi göz önünde bulundurulmayan masrafları da hesaplandığında 85.28 Dolar FarmBot’un kullanma masrafı iken 207,42 Dolar manav masrafı ortaya çıkmaktadır. Bu durumda da 2,5 yıl amortisman süresi ön görülüyor. 16 m2’lik alan için yeni çıkan Farmbot ile bu amortisman süreleri çok daha kısalıyor, takribi 1 yıl içinde kendini amorti ediyor. Bütün hesapları detayları ile beraber FarmBot’un web sitesinden inceleyebilirsiniz.
UZAYDA, AY’DA YA DA MARS’TA GIDA YETİŞTİRMEK
Piyasaya sürüldükten 1 yıl sonra NASA, FarmBot ekibini davet ederek dünya dışındaki yerlerde gıda yetiştirmek üzere beyin fırtınası yaparlar. FarmBot ekibi NASA’ya gittiğinde görür ki NASA açık kaynak kodları kullanarak hem birebir aynı sistemi kurmuş hem de ileri seviye sistemler meydana getirmiş. Ekibin NASA ile işbirliği devam etmektedir.
BİRLİKTE ÇALIŞMA KÜLTÜRÜ VE ÇIKARILACAK DERSLER
Günümüzde sürekli duyduğumuz gibi artık tek bir meslek disiplini kalmayacak. Bu akıllı tarım robotunu meydana getirirken bir tek ziraat mühendisi ile bunu başarmak imkansıza yakın. Ekibin içinde makine mühendisi, yazılım mühendisi, elektronik mühendisi ve kendini birçok alanda geliştirmiş mühendisler bulunmak zorunda.
Katma değerli ürünler üretebilmek, inovasyonu açığa çıkarabilmek için farklı disiplinlerin aynı amaca odaklanmaları gerekiyor, aynı dili konuşabilmeleri gerekiyor. Ancak 4. Sanayi Devriminin ana bileşenlerini oluşturan yazılım, sensör ve veriyi iyi değerlendirebilirsek bu ve buna benzer birçok yeni ürün açığa çıkacaktır.
Türkiye olarak bir an önce tüm mühendislerimize 4. Sanayi Devrimi yetilerini kazandırmamız gerekiyor. Bundan sonraki meslek hayatlarına o gözle bakabildikleri sürece bölgemizde yüksek teknolojiye geçmiş, bölgenin en güçlü ülkesi olabiliriz.
https://www.mmg.org.tr Semih ŞENER
