Türk girişimciler, Silikon Vadisi’ni fethediyor. Silikon Vadisi’nde ofis açan ya da girişim kariyerine burada başlayan Türklerin milyon dolarlık yatırımlar alması ve şirketlerinin hızla büyümesi dikkat çekiyor.
Son 5 yılda dünyanın teknoloji merkezi olarak anılan Silikon Vadisi’deki Türklerin sayısı hızla arttı. 2012 yılında Silikon Vadisi’nde şirket kuran Türklerin sayısı bir elin parmağını geçmezken şimdi sayıları 150 oldu. Son 5 yılda girişimlerin, toplamda yaklaşık 300 milyon dolar yatırım aldığı ve şirket değerlemelerinin de toplamda 1 milyar doları aştığı tahmin ediliyor.
Türk girişimciler, başarılı işleriyle ve önemli fonlardan aldıkları yatırımlarla adlarını duyuruyor. Silikon Vadisi’nde girişim kariyerine başlayıp başarılı olan şirketlerin yanında Türkiye’den yola çıkıp vadide ofis açarak işlerini yürütenler de var. Türk girişimciler vadideki kolektif çalışma ortamın sebebiyle orada olmayı tercih ederken, vadiden yatırım çekmenin en önemli yolu da orada bulunmaktan ve sistemi anlamaktan geçiyor.
Mühendis ağırlıklı bu profiller arasında Selçuk Atlı’dan Aykut Karaalioğlu’na, Eren Bali’den Onur Günday ve Ali Dağlı’ya kadar vadide önemli başarılara imza atmış isimler var. Bunun dışında Silikon Vadisi’nde önde gelen teknoloji şirketlerinde üst düzey görevlerde bulunan Türk yöneticiler de bulunuyor. Bunlar arasında Ayşegül İldeniz, Barış Gültekin, Ege Ertem ve Tunç Doluca öne çıkıyor. Vadi’de büyük yatırımlara imza atan Türk melek yatırımcıların sayısı da az değil.
Yakın zamanda başarılara imza atmış girişimcilerden biri Berkay Mollamustafaoğlu. Merkezi Washington’da bulunan 2012 yılında Berkay Mollamustafaoğlu’nun kurduğu OpsGenie, geçen yıl Battery Ventures’dan 10 milyon dolar yatırım aldı. OpsGenie; en kısa haliyle ‘yazılım geliştirme ekipleri için akıllı bilgilendirme sistemi’ olarak konumlanıyor.
Melekler ellerinden tuttu
Yine bir Türk girişimci Bora Hamamcıoğlu tarafından ABD’de kurulan lüks otomobil kiralama alanına odaklanan CarHopper, 1.5 milyon dolar tohum yatırım aldığını duyurdu. 2016 sonunda sessiz sedasız 500 bin dolarlık yatırım alan girişim, buna ek olarak bir grup melek yatırımcıdan aldığı 1 milyon dolarlık yatırımla toplam tohum yatırımını 1,5 milyon dolara çıkarmayı başarmış. CarHopper, aldığı bu yatırımla başta Los Angeles, Las Vegas, Orlando ve Fort Lauderdale olmak üzere ABD’nin farklı bölgelerine açılacak.
Yenilerin yanında yıllardır ABD’de bulunan ve büyük başarılarıyla adlarını duyurmuş Türk girişimciler de var. Eren Bali’nin girişimcilik hikayesi Türkler’in vadideki başarılarının ilk örneklerinden. Udemy adında girişimiyle 2010 yılında Silikon Vadisi’nde şirketi açan Bali, YouTube, Twitter gibi şirketlerden 1 milyon dolar yatırım aldı. Şu anda 11’den fazla yatırımcısı bulunuyor. Udemy aradan geçen zamanda aldığı yatırımlarla adından söz ettirdi ve değerlemesi 710 milyon doları aştı.
Güneşten servet topladı
Herkesin bildiği arkadaşlık sitesi Yonja’nın kurucusu Kerim Baran, ABD’nin en büyük güneş enerjisi ekipmanı dağıtıcılarından biri olan CivicSolar’ın sahibi. Şirket şu anda 40 milyon dolar ciro yapıyor. Amerika’nın 50 eyaletinden ve dünyanın her kıtasından 7 bine yakın müşterisi var.
‘Mobil kullanıcı kazanımı’ şirketi, Mobile Action’ın kurucusu Aykut Karaalioğlu’nun sıfırdan başlayan hikayesi şimdi 100 milyon dolar değere ulaşmış. Dünya çapında önemli şirketlerin yardım aldığı ve bir çok kişi tarafından hayranlıkla takip edilen bir girişim haline geldi. Proje ilk olarak 2013 yılında San Francisco’da kuruldu. İlk olarak 800 bin dolarlık yatırımlar başlayan girişim, şuanda 150 bin doların üzerinde aylık gelire sahip.
Selçuk Atlı’nın da hikayesi ilham verecek türden. Sadece fikriyle vadiye giden Atlı, ilk girişimi olan SocialWire’ın beğenilmesi, yatırımcılar tarafından tanınmasını sağladı. SocialWire’ın ardından Boostable geldi ve Atlı’nın girişimleri bugüne kadar 9 milyon dolara yakın yatırım aldı. Atlı, bugün bir taraftan ünlü yatırım fonu 500 Start-ups için çalışırken, bir taraftan da birkaç start up ve girişimin danışmanlık kurulunda yer alıyor.
2 haftada bir milyon doları buldu
Bilim adamı olarak da başarıları bulunan Veysel Berk 2013 yılında Silikon Vadisi’nde kurduğu bilişim ve teknoloji şirketi Wallit’e iki hafta gibi kısa bir sürede 1 milyon doların üzerinde yatırım aldı. Yatırımcıları arasında HP’nin başkan yardımcısı, OpenTable’in başkanı, PocketGems CEO’su, YouTube Yönetim Kurulu Üyeleri gibi meşhur isimler ve fon şirketleri var.
Amerika’daki yüksek okul ve üniversitelere giriş sınavı olarak tanımlanan SAT sınavına yönelik test uygulaması ScoreBeyond. com’un kurucusu Emrecan Doğan da vadinin önemli yatırımcılarından Khosla Ventures öncülüğünde 2.8 milyon dolar yatırım almıştı. Türkiye’nin ilk İSS’lerinden Superonline’ın kurucusu, Türk internet dünyasının yakından tanıdığı bir isim Babür Özden, 2013’te ABD’de Maana’yı kurdu. Büyük veri kümeleri arasında anlamlı ilişkiler kuran Maana, firmaların verimliliğini yükseltmeyi vadeden bir teknoloji sunuyor. Girişim en son 26 milyon dolar B serisi yatırım aldı ve 40 milyon dolar yatırıma ulaştı.
Sinan ve Devrim Yaşar kardeşler tarafından 2012’de kurulan Koding, ilk adımlarını New York’ta atmıştı. Geliştiricilerin programlama yeteneklerine odaklanmasını sağlayan bulut tabanlı platform kurulduğu yıl aldığı 7 milyon dolarlık yatırımla da dikkat çekmişti. 2 milyondan fazla yazılım geliştirici üyesi bulunan Koding 2016’daki verilere göre 19.5 milyon dolarlık yatırıma ulaştı.
Girişimcileri ABD pazarına açıyorlar
İTÜ Arı teknokent, ODTÜ Teknokent gibi birçok kurumun da vadide ofisi buluyor ve her yıl birçok girişimciyi ABD’ye taşıyor. Start-uplar yatırımlarla ya da ABD pazarına açılmış olarak geri dönüyor.
İTÜ Arı Teknokent’in Innogate programıyla ABD’ye gitmiş firmaların başarıları şunlar:
– Barn firması, perakende sektörü için yerli kampanya yönetim platformu Just Snap ürünü ile dünyadan başvuran firmaların içinden yüzde 1,8’lik dilime girerek Metro ve Techstars’ın ortak yürüttüğü Berlin Metro Techstars Accelerator programına seçildi.
– Perakende şirketlerinin tedarik yönetimine odaklanan iş analitiği girişimi Invent’in cirosunun yüzde 15’i ABD’den gelmeye başladı.
– Bankacılık alanında karar destek yazılımları geliştiren P1M1 firması ABD’deki ilk ayında 240 bin dolarlık satış gerçekleştirdi.
– Mağaza etkileşimli sadakat uygulaması Boni, Apple’ın Indoor Maps tedarikçisi oldu. O’Hare havalimanı ve Merchandise Mart’a ürün sattı.
– Uzmanlık alanını bilim ve akademik temelli arı ürünleri geliştirmek olan SBS 1.3 milyon euro yatırım aldı.
– E-ticaret siteleri için dönüşüm optimizasyonu sağlayan Segmentify 300 bin euro yatırım aldı.
– LA Software’in 1 yıl içinde 15 adet müşterisi oldu. Ayrıca bu yıl Camcode’un yaptığı ‘’En iyi 50 Depo Yönetimi Yazılımı ve Sistemi’’ listesine yüzde 100 Türk sermayeli ilk şirket olarak girmeyi başardı.
– Avcr, selfie uygulaması Funimate ile dünyada 6 milyon kişi tarafından kullanılıyor. App Store’da 100 ülkede 1 numaralı uygulama seçildi.
– Yeni nesil bir emlak platformu olarak başlayan ve çalışma alanları genişleten Urbanstat 500 bin dolar yatırım aldı. UrbanStat, yatırımla birlikte hemen ABD’de şirket kuran ve Chicago’da ekibi genişletmek için çalışmalara başladı.
– HangaarLab, Google ile “Google Glass Enterprise Partneri” süreci için anlaştı. Böylece dünyada 5 adet olan Google Glass Partner sayısı 6’ya çıkacak.
Türkiye’de start-up’lar eninde sonunda KOBİ’ye evriliyor
Türkiye’de buldukları fikri Silikon Vadisi’ne taşıyan girişimlerden biri de Kabaq. Girişim, şirket ve restoranları platforma alıp menülerini artırılmış gerçeklik olarak gösteriyor. Kabaq ve aynı zamanda artılmış gerçeklik uygulamaları geliştiren Pandora’nın da kurucularından olan Hilmi Özdemir, Türk girişimcilerin iş kalitesinin Silikon Vadisi’nde çok beğenildiğini belirtti.
Fonların ısrarla önem gösterdiği finansal raporlamalar tarafında Türk girişimcilerin zayıf olduğunu kaydeden Özdemir, büyümesini vadide yapan Türk girişimcilerin bu konuda daha profesyonel olduğunu ifade etti. Türkiye’de start-upların eninde sonunda KOBİ’ye evrildiğini belirten Özdemir, “Fonların radarına girmek ve girdiğinde tatmin edici bir şirket yapısı oluşturmak için bir ayaklarının muhakkak ABD’de olması gerekiyor. Fikir aşamasındaki işlere bile çok fazla tohum yatırım yapılıyor” dedi.
“Amerika start-up’ları büyütme ve global hale getirme anlamında tacın incisi”
“Türkiye’de hep terzi usulü ama ABD’de konfeksiyon usulü var” diyen İTÜ ARI Teknokent Genel Müdür Yardımcısı Doç. Dr. Deniz Tunçalp, standart bir ürünün geliştirilip pazarlanmasının daha kolay olduğunu vurguladı.
Çalışma temposunun altını çizen Tunçalp, “Ölene kadar değil ama çılgınlar gibi çalışıyorlar. Bir müşteri ile görüştünüz, akşamına mailini atmanız, yarına bir görüşme daha ayarlamanız gerekiyor. Öbür gün atarım derseniz unutuluyorsunuz. Her şeyi kısa sürede yapmaya hazır olmak gerek” dedi. Amerika’nın start-upları büyütme global hale getirme anlamında tacın incisi olduğunu belirten Tunçalp, Amerika’da başarılı olursa dünyaya satmanın daha kolay olduğunu bunun için finansmanın da daha çok olduğunu ifade etti. Firmaların Türkiye’den daha olgun pazarlara gitmesi gerektiğini savunan Tunçalp, öyle olduğu takdirde daha çok ürün odaklı olacağını ve iyi rekabet ortamının olacağını söyledi.
Saha dilimleme sistemi ses getirdi
Türk Telekom’un iştirakı Argela, Silikon Vadisi’nde geliştirdiği teknolojiyle dikkat çekti. Argela tarafından geliştirilen RAN slicing (Saha dilimleme) sistemiyle tek bir baz istasyonundan kamuya özel bir iletişim dilimi verilebilecek. Böylece kamu kurumları deprem, savaş, afet gibi acil durumlarda kesintisiz iletişim sağlayabilecek. Bu patentli teknolojiyle dikkat çeken Türk Telekom, dünyanın önde gelen açık platformlarından biri olan ABD merkezli Open Networking Foundation (ONF) yönetimine de girdi.
ABD’de şirket kuran Türklerden bazıları
ALİ HANTAL Mezun.com Kurucusu ve VR Masters Kurucusu
ARDA ÜNSAL Nevotek Kurucu ve CEO’su
RIFAT OĞUZ Sinemia Kurucusu ve CEO’su
BABÜR ÖZDEN Maana Kurucu ve CEO’su
DEVRİM YAŞAR Koding Kurucu Ortak ve CEO’su
EMRE SOKULLU Grou.ps Kurucu ve CEO’su
İLKER KÖKSAL Botanalytics Kurucu Ortağı ve CEO’su
ŞAHİN BOYDAŞ Movielala Kurucusu ve CTO’su
BURÇ ŞAHİNOĞLU Hivebeats’i kurucu ve CratePlayer’da teknoloji başkanı.
UMUR ÇUBUK Citus Data Kurucu ve CEO’su
KAAN MERALAN Pvgna Kurucu ve CEO’su
MEHMET SEZGİN MyGini Kurucusu ve CEO’su
SÜREYYA CİLİV Kuika Software Kurucu ve CEO’su
ORKUN OĞUZ CY Vision Kurucu Ortağı
OZAN YERLİ Connected2me Kurucusu
SELÇUK ATLI Gameroom Kurucusu ve CEO’su
EFE ORHUN (TABC) Derivative Technology kurucusu
MUSTAFA EMRE KAZDAĞLI Stringer Labs kurucu Ortağı
ALİ DAĞLI GP Bullhound Kurucu Ortağı
ALİ KUTAY WebAction CEO’su önde gelen melek yatırımcılarından
TUNÇ DOLUCA Maxim Integrated CEO
AYDIN ŞENKUT Vadi’nin ünlü melek yatırımcılarından. Felicis Ventures’ın sahibi
Yönetici Türkler
İSMAİL SEBE Bilgisayar mühendisi olarak çalıştığı Like.com adlı şirket Google tarafından satın alınınca Google’da teknik müdür oldu.
GÜNGÖR POLATKAN Twitter’da akıllı algoritmaların tasarımı üstüne çalışıyor.
İBRAHİM OKUYUCU Twitter Büyüme Bölümü’nün teknik müdürü
AYŞEGÜL İLDENİZ Intel yeni teknolojiler Dünya Başkan Yardımcısıydı Silver Spring Networks’de COO oldu
BARIŞ GÜLTEKİN Google Now ürün yönetim direktörü
DÜNYA 21.11.2017
