Yeni ekonominin yarattığı oyuncular arasında olan startuplar çözümler bulmayı, hatta dünyayı değiştirmeyi istiyorlar. Ancak, büyüyebilmek ve global pazarlara açılabilmek için yatırımlara ihtiyaç duyuyorlar. Teknoloji girişimlerine destek olmak amacıyla 2016’da kurulan 500 İstanbul, 5 yıl içinde 100 girişime yatırım yapmayı hedefliyor.
Yeni ekonominin en önemli oyuncuları arasında startuplar bulunuyor. Özellikle girişimci gençlerin yeni teknolojiye uygun çözümler yaratma ve hatta dünyayı değiştirme amacıyla kurdukları startupların sayısı giderek artıyor. Tabii, fikir ne kadar iyi olursa olsun bu girişimlerin büyüyebilmesi için yatırımcılara ihtiyaç duyuluyor. 500 İstanbul da teknoloji startuplarına destek olma amacıyla kurulan bir fon. 2016’nın Temmuz ayında kurulan 500 İstanbul, ABD’deki Silikon Vadisi’nde bulunan 500 Startups yatırım fonu ağı altında faaliyet gösteriyor. 500 Startups’ın dünyada pek çok ülkeye götürdüğü bu modelde, yerel fonlar şirketlere, büyük holdingler de fonlara yatırım yapıyorlar. 500 İstanbul Yönetici Ortağı Rina Onur Şirinoğlu, “Amacımız, işlerini kurmuş olan teknoloji girişimcilerini hem Türkiye’de, hem de yurtdışında büyüterek global pazarlara açabilmek” diyor.
500 İstanbul, kurulduğu Temmuz 2016’dan yılsonuna kadar 15 firmaya yatırım yapmış. 2017’nin ilk üç ayında 6 şirkete daha yatırım yapan fon, bu yıl içinde 14 şirkete daha yatırım yapmayı planlıyor. Fonun önümüzdeki 5 yıllık dönem için hedefi ise yatırım yaptığı girişim sayısını 100’e çıkarmak. Yatırım yapılacak firmalar, az da olsa belli bir sayıda müşteriyle buluşmuş, ürününün gerçek hayatta
nasıl çalıştığını görmüş, hızlandırma ya da büyüme evresine gelmiş şirketler arasından seçiliyor. 500 İstanbul’a firmalar kendileri başvurabiliyor. Türk şirketler, özellikle Silikon Vadisi’ne ulaşabilme amacıyla 500 İstanbul’dan yatırım almaya gayret ediyor. Ayrıca, yatırım yapılabilecek şirketleri fon kendisi de bulabiliyor. Türkiye’deki teknokentlerde bulunan kuluçka merkezlerinde sürekli tarama yapılıyor. Bunun yanında, Türklerin yurtdışında kurmuş oldukları şirketlere de yatırım yapılıyor.
60 ÜLKEDE YATIRIM
500 İstanbul’un küçük şirketlere yatırım yapmak için kullandığı fonun boyutu 15 milyon dolar. Bunun yanında bazı büyük holdingler de yatırım yapmak istedikleri tutarı 500 İstanbul’a emanet ederek onlar adına yatırım yapmalarını talep edebiliyor. Çünkü, 500 Startup’ın globalde 60 ülkede 1800’den fazla yatırımı bulunuyor ve dünyanın her tarafında öne çıkan trendler, başarıya ulaşan girişimlere ilişkin bilgiler 500 Startup ağında sürekli paylaşılıyor. Büyük holdingler, fona yatırım yaptıklarında bu know-how’dan yararlanma şansına sahip oluyor ve yatırım stratejilerini buna göre belirleyebiliyorlar. Yatırım alma amacıyla fona başvuran girişimlerin faaliyet gösterdikleri alanlar trendlere bağlı olarak değişiyor. Şu sıralar en çok yapay zekâ ve makina öğrenimi alanındaki girişimlerden başvuru geliyor. Bunun yanında, finansal teknolojiler ve sağlık teknolojileri de ön planda. Yatırım yapılması planlanan firmalarla ilgili merkezin yani 500 Startups’ın da görüşleri alınıyor, onların da ikna edilmesi gerekiyor. Şirinoğlu, “Yatırımın hepimizin içine sinmesi lazım çünkü yatırımcılar bize büyük paralar emanet ediyorlar” diyor.
500 İstanbul’dan yatırım alan firmalar aynı zamanda portföye de girmiş oluyorlar. Bu şirketler sadece para desteği değil, 500 Startups’ın globalde sayıları 2 bini aşan mentorlarından da destek alabiliyorlar. Bu mentorlar daha önce şirket kurup başarılı olmuş deneyimli kişilerden oluşuyor. Bunun yanında, herhangi bir ülkede kendilerine benzer bir firmanın temsilcileriyle görüşüp bilgi alışverişinde bulunabiliyorlar.
EKİP ÇOK ÖNEMLİ
Geçmişte kendisi de girişimcilik yapan Şirinoğlu, bir startup’ın başarındaki en önemli etkenlerden birinin ekip uyumluluğu olduğunu söylüyor. Büyük başarılara imza atmış girişimlerin hemen hepsinin arkasında uyumlu bir takım bulunuyor. Çünkü, neredeyse her gün bir kriz çıkıyor ve bunlarla bir kişinin tek başına mücadele etmesi çok zor. Bunun yanında, girişimcilerin şirketi kurmadan önce faaliyet göstereceği pazarı araştırması da çok önemli. Şirinoğlu, günümüzde startup’ların çalışmak için kurumsal şirketlere alternatif olarak görülebileceğini söylüyor. Büyük şirketlerde çalışanlar yaptıkları işin sonucunu yakalamakta zorlanabiliyorlar. Yani, bu işin şirkete nasıl bir faydası var sorusunun cevabı çok net değil. Bir startup’ta ise belki daha çok çalışılıyor, ancak çalışanlar bir şey yarattıklarını ve bunun şirketi nasıl değiştirdiği rahatlıkla görebiliyor. Ayrıca, CEO’nun ya da müdürün özel bir odası olmuyor ve daha sıcak bir ortamda çalışılıyor. 500 İstanbul’un şu ana kadar yatırım yaptıkları şirketlerde çalışanların yaş ortalaması ise 27 civarında.
BAŞARI ORANI YARI YARIYA
Fonların başarı oranları hakkında konuşan Şirinoğlu, erken aşama yatırımlarda fonların performansına bakıldığı zaman 100 yatırımın 50 tanesinin başarısız olacağının bilincinde olunması gerektiğini söylüyor. Bu durum dünyadaki tüm fonlar için geçerli. Geri kalan 50 yatırımın 30’u yatırımcıya koyduğu miktarı geri verebiliyor, 18’i güzel bir geri dönüş sağlıyor, 1 veya 2 tanesinde ise yatırımcı koyduğu tutarın çok üstünde kazanabiliyor. Bu nedenle 500 İstanbul fonu, stratejik olarak çok sayıda küçük yatırım yapıyor. Bunlar arasından iyi gidenlere ise daha fazla yatırım yapıyor.
500 İSTANBUL’UN BAZI YATIRIMLARI
– Sinemia: Üyelik bazlı özel sinema kulübü.
– Plum: Londra merkezli, Yapay zeka tabanlı, kişisel tasarruf asistanı.
– Bisu: Tek tuş ile su siparişi platformu.
– Paraşüt: KOBİ’ler için, bulut tabanlı ön muhasebe platformu.
– Kolay IK: Bulut tabanlı personel yönetimi platformu.
– FazlaGıda: Gıda atığını önlemek için teknoloji çözümleri üreten atık gıda yönetimi platformu.
– Averon: Mobil kimlik yönetimi çözümü.
HÜRRİYET 10.04.2017
