Mühendisliğin en geniş kapsama alanına sahip olan motorların geçmişine bir göz atmak istedik. Tarihin gizemlerinden günümüz teknolojisine kadar uzanan içten yanmalı basit motorlardan yer çekimine meydan okuyan roketler.
1) En Büyük Turbo Fan Motoru
Dünyanın en büyük jet motoru olma unvanını elinde bulunduran GE90-115B, ağırlık olarak yaklaşık 8300 kg’dır. Oldukça heybetli duran bu motor 127.900 poundluk itme kuvvetiyle dünya rekoru kırdı. İlk olarak 1995 yıllarında British Airways 777 uçaklarında kullanılmaya başladı. Başlangıçta 74.000 ile 94.000 lb itme güçlerinde övünülen bu motor şuanda dünyanın en büyük turbo fan motoru olarak liderliği elinde bulunduruyor.
2) Havacılık Sanayisi için En Büyük Pistonlu Motor
ThePratt&Whitney R-4360 WaspMajor, ABD’de seri olarak üretilmiş, havacılık endüstrisine hizmet eden en büyük hacimli pistonlu motordur. II. Dünya savaşı sırasında tasarlanmış ve üretilmiştir. 3500 beygir gücüne sahip 28 silindirden meydana gelmektedir. 28 silindirli bu yapı soğutma amacıyla 4 sıra halinde 7 silindirli yapılardan meydana gelmiştir.
Her biri 3000 beygir gücünde toplam sekiz adet motor a sahip olan ve 1947 de tek bir uçuş gerçekleştiren tamamı ahşap olarak üretilen efsane SpruceGoose te kullanılmıştır.
3) En Büyük Radtal Aero Motor
Lycoming XR-7755, 5000 beygir gücü, 36 silindir ve 2,7 ton ağırlığında olan deyim yerindeyse adeta bir canavardır . USAF “Avrupa Bombacısı” ( daha sonra ismi B-36 olarak değiştirilmiş ) için tasarlanmış bu motor 1946’da USAF jet motorlara yönelince proje iptal olmuştur.
4) En Büyük Rüzgar Türbileri
Siemens SWT-6.0-154, 6MW çıkışlı, 154 m kanat uzunluğu ve 18,600 m2 süpürme alanına sahip olan bu türbin listemize girmeyi hak ediyor. IEC1 standartlarına uygun ve deniz seviyelerinde kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Türbin Siemens’in pervane ile içyapısındaki motorların doğrudan bağlayan teknolojisine sahip ve emsallerine göre daha az hareketli parçalardan meydana gelmiştir. Baş kısmı yaklaşık 360 tondur. Siemens, temel olarak sağlamlık ve düşük ağırlığı uygun kombinasyonlarda oluşturup maliyet ve uzun ömürlülüğü hedefliyor.
5) En Uzun Lokomotif Motor
1941-45 yılları arasında 25 m uzunluğunda ve 135 000 poundluk çekiş gücüne sahip UnionPacificsRailroad’ın 4.000 sınıfının en uzun lokomotifiydi. “Big Boy” olarak bilinirdi. 4-8-8-4 eklemli buharlı lokomotifler dizel motorların yaygınlaşmasıyla 1959 yıllarında kullanımdan kalmıştır.
6) En Büyük Dizel Motor
Danimarka’nın H. C. Ørsted santralinde kurulan B ve W CM 884WS-150 1932 ve 1962 yılları arasında üretilmiş dünyanın en büyük dizel motoruydu. 8 silindir 2 zamanlı olarak çalışan bu motor yaklaşık olarak 25 m uzunluğunda 12,5 m yüksekliğinde ve 1400 ton ağrılındaydı. Sadece krank mili 140 ton olan bu motorun yağ ihtiyacı için se 40 ton yağ kullanılıyordu. Bu devasa motorun uygun koşullar sağlatıldığında 22,500 beygir gücü üretebileceği söyleniyor.
7) En Büyük Endüstriyel Türbin
Nükleer santrallerde kullanılmak üzere tasarlanan GE 1750 MW ARABELLE türbin jeneratörleri elektrik üretimi için kullanılıyor. Türbin bıçakları tek başına 176 pound ağırlığında devasa bir motordur. ARABELLE türbinleri, 50 ve 60 Hz frekanslarında 700MW’dan 1900MW’a kadar güç üretebiliyor. Alçak basınç modülleri ve son sistem bıçak teknolojisiyle her türlü sıcaklıklarda kullanıma uygun adapte edilebilir.
Kaynaklı rotorların verimliliğini artıran eşsiz tek akışlı buhar genleşme tasarımıyla ve yükü temel üzerine düşüren bağımsız bir LP egzoz sistemiyle ARABELLE en zor şartlar altındaki nükleer güç santrallerin gereksinimlerini karşılayabiliyor.
8)En Büyük Roket Motoru
Satürn V roketi, 363 fit yüksekliğinde ve 18,5 fit genişliğinde şimdiye kadar üretilmiş en büyük rokettir. Roket başlama esnasında 7,5 milyon beygir gücüde kuvvet uygulayabiliyor.
9) En Büyük Araba Motoru
1910-11 yıllarında yapılan FIAT S76, o sıralarda kara hızı rekorunu elinde bulunduran Blitzen Benz’i yenmek için üretilen motor daha sonraları FIAT 300 HP adıyla anıldı. 1900 rpm’de 290 HP ( 290CV/213kW ) güç sağlayabiliyordu. İlk olarak 1911’de Rus prensi BorisSoukhanow devrimden önce satın aldı. Daha sonra Avusturalya’ya taşınan bu motor Stutz teknolojisiyle güncellendi ancak 1924 de çalışmaz hale geldi. Hurdaya ayrılan motor Fiat tarafından sahiplenilip müzeye kaldırıldı.
10) En Büyük Deniz Motoru
Dünyanın e büyük okyanus konteynır gemilerine güç sağlayan Fince Wärtsilä-Sulzer RTA96-C motoru tam bir mühendislik parçasıdır. Ağır yakıt türleriyle çalışan 2 farklı turbo sistemi ve 6 ila 14 silindirli olarak konfigüre edilen bir yapıya sahiptir. RTA-96-C dünyanın en büyük pistonlu motorlarındandır ve 108,920 beygir gücüne sahiptir. Motor 22-102 dev/dak’da çalışabilir ve 300 ton ağırlığında krank mili bulunuyor. Saatte 39 varilden fazla yakıt harcayan bu motorun sadece yakıt masrafı göz önüne alındığında işler çok ciddileşebiliyor.
ELEKTRİK PORT 26.12.2016
