Bu bir “Transformer”lar savaşıydı. Otomobiller dijital hayvanlara dönüşecek ve birbirine girecekti. Yarışı kim kazanacak? Silikon Vadisi’nin genç tilkileri mi… Yoksa eski dünyanın yaşlı kurtlarımı…
1-Ocak 2015 Pensilvanya…
Pensilvanya eyaletinin Pittsburgh şehrindeki Carnegie Mellon Üniversitesi sakinleri o güne sıradan bir haberle başladılar.
Pittsburgh merkezine 5 km uzaklıktaki üniversite, 1900 yılında Andrew Carnegietarafından kurulmuştu.
“Flashdance”, “Kara Şövalye Yükseliyor”, “Lorenzo’nun Yağı” gibi çok ünlü filmlerin çekildiği kampusta o sabah yayılan haber şuydu:
Üniversitede çalışan birkaç araştırmacı görevlerinden kendi isteğiyle ayrılmıştı.
İlk bakışta, çok sık görülmese de yadırganmayacak bir haberdi.
Ama iş o kadar basit değildi…
İŞİN SIRRI 72 SAAT SONRA ÇÖZÜLÜYOR
48 saat sonra
Ancak aradan 48 saat geçince, bu küçük haber büyümüş ve bir anda üniversitenin ve şehrin “Talk of the town”ı haline gelmişti…
48 saat içinde görevinden ayrılan insan sayısı 50’yi bulmuştu.
İşin ilginç bir yanı daha vardı.
Ayrılanların hemen hepsi, üniversitenin “Robot araştırmaları” bölümünde çalışan araştırmacı veya pazarlamacılardı.
BU ADAMLAR ÇİKOLATA FABRİKASINA NİYE GİDİYOR
72 saat sonra
Olayın üzerinden 3 gün geçtikten sonra üniversite çok tuhaf bir durumla karşı karşıya kaldığını anlamıştı.
CMU’s National Robotics Engineering Center (Carnegie Mellon Milli Robot Araştırmaları Merkezi) yöneticileri, o gün, kendileriyle aynı otopark alanını kullanan hemen karşıdaki binanın ne olduğunu da öğrendiler.
Burası eski bir çikolata fabrikasıydı ve ayrılanların hemen hepsi, üniversite binasının hemen karşısındaki eski bir çikolata fabrikasında çalışmaya başlamışlardı.
Bu bina, son yılların en parlak startap’ı olarak bilinen, taksi çağırma şirketi “UBER”e aitti…
SAYIN REKTÖR O GECE İHANETE UĞRADIK
Üçüncü günün akşamı
Üçüncü günün akşamı, üniversite rektörü karşı karşıya bulunduğu felaketi anlamıştı.
Amerika’nın en önemli robot araştırmaları merkezi olan Carnegie Mellow Üniversitesi, UBER’in ihanetine uğramıştı.
Tam bir yıl önce üniversite, UBER’le şoförsüz araç kullanımı konusunda ortak çalışma anlaşması imzalamıştı.
Ama UBER’in hırslı kurucusu Travis Kalanick, bir gecede üniversitenin robotlar konusundaki bütün kadrosunu UBER’e transfer etmişti.
1980’li yıllarda ilk wi-fi şebekesini (LAN) bulan ve kuran üniversitenin entelektüel altyapısı bir anda çökmüştü.
UBER tam kararını vermişti.
Hedefi sürücüsüz otomobildi ve Kalanick bu yolda yalnız yürümeye kararlıydı.
Bunun için bazılarına 250 bin dolara kadar para verip en iyileri transfer etmişti.
UBER CEO’su Travis Kalanick
SİLİKON DEVLERİ ALARMA GEÇİYOR
Haber bir anda teknoloji dünyasına yayılmış ve öteki Silikon devleri bir anda alarma geçmişti.
Bunların başında Alphabet (Google), Apple ve Tesla vardı.
Ama haber asıl çok parçalı bomba etkisini, oradan uzakta, UBER’in hiç beklemediği bir başka şehirde yapacaktı.
O gün Detroit’te çok önemli bir başka toplantı yapılıyordu.
Toplantı masasının başında bir kadın vardı…
Ve o gün bu haberi alınca, 580 milyon dolarlık bir yatırımın kararını vermişti.
2-CALIFORNIA SOKAKLARINDA DOLAŞAN OTOMOBİL
Haziran 2016 San Francisco
O gün San Francisco sokaklarında dolaşan otomobil doğal olarak kimsenin dikkatini çekmemişti.
Eğer koyu renk camlar izin verseydi ve yakından baksalardı otomobildeki tuhaf durumu hemen fark edeceklerdi.
Çünkü arabanın direksiyonunda kimse yoktu.
Arka koltukta ise bir kadın ve genç bir erkek oturuyordu.
Otomobil GM şirketinin elektrikli Bolt modellerinden biriydi.
San Francisco ve Detroit’te iki ayrı yerde ise bir salonda toplanan insanlar, önlerindeki monitörden bu otomobilin seyrini izliyorlardı.
GM CEO’su Mary Barra
ARKA KOLTUKTA OTURAN KADIN KİM
Otomobilin içindeki kadın, Amerika’nın en büyük iki otomobil üreticisinden General Motors’un (GM) yeni CEO’su Mary Barra’ydı…
Hep maço bilinen Amerikan otomotiv sektörünün ilk kadın CEO’suydu…
Üstelik şirket tepetaklak giderken başına getirilmiş ve kendi bürokrasisinin altında ezilen şirketi düzlüğe çıkarmayı başarmıştı.
Ama gözü, Silikon Vadisi’ndeydi ve otomotiv sektörünün geleceğinin de orada yattığına emindi.
O gün GM’in ilk sürücüsüz otomobil test sürüşü yapılıyordu.
Bunu bizzat kendisi yapmaya karar vermişti.
YANINDAKİ ERKEĞE TAM 581 MİLYON DOLAR VERMİŞTİ
Yanındaki erkek ise Cruise adlı dijital startap’ın CEO’su Kyle Vogt’tu..
Kurduğu, “özerk sürüş teknolojisi” şirketi, şoförsüz araç alanında çalışıyordu.
GM’in kadın CEO’su, UBER’in 50 mühendisi bünyesine kattığı günlerde kararını vermiş ve 581 milyon dolar para vererek, Cruise şirketini almıştı.
Bu satın alma, GM’in Silikon Vadisi’ne ayak basışıydı.
Böylece UBER, Tesla, Alphabet (Google) gibi şirketlerden sonra ilk defa bir eski dünya dinozoru sürücüsüz otomobil yarışına katılıyordu.
3-PENSİLVANYA’DAKİ 14 FORD FUSION’UN SIRRI
14 Eylül 2016 Pittsbourgh
Carnegie mühendislerinin, bir gecede UBER’e transferinden 9 ay sonra…
O gün 14 Eylül’dü ve 14 adet Ford Fusion model otomobil Pittsburgh sokaklarına dağılmıştı.
– Otomobillerde gelişmiş radar sistemleri vardı.
– Her bir otomobile onlarca sabit ve hareketli kamera yerleştirilmişti.
– Bu kameralar saniyede 1.4 milyon mesafe bilgisini kaydediyordu.
– Otomobillerin ön koltuğunda iki UBER teknisyeni oturuyor ama sürüşe hiç müdahale etmiyordu.
– Arka koltuklara ise bu teste katılacak bazı gazeteciler alınmış ve ellerine birer iPad verilmişti.
HAYALET ŞOFÖRDEN GELEN İLK SİNYAL
iPad’den gelen ilk işaret, “Haydi sürüşe başlayalım” komutuydu.
Sonra “Kemerleriniz bağlı mı” komutu geliyordu.
Teste katılan “NPR” adlı teknoloji sitesinin temsilcisine göre, otomobil, tamamen normal bir otomobil gibi kalkmıştı ve seyrediyordu.
Sadece “Direksiyonda çok dikkatli bir sürücü var” duygusu almışlardı.
14 Eylül günü Pittsburgh sokaklarındaki bu “tanık yolculu” sürüşle UBER bir adım öne geçmişti.
VE DETROİT O GÜN KARARINI VERİYOR
Eylül 2016 Detroit
UBER’in Pittsburgh’daki test sürüşünün ilk sonuçlarını analiz ederken, GM’in yeni patronu da ekibini toplamıştı.
Hemen o gün yeni bir karar alınmıştı.
Şirketin 40 kişilik sürücüsüz otomobil araştırma birimi 100 kişiye çıkarılacaktı.
GM artık Silikon Vadisi’ndeydi ve bu pistte tur farkı yememeye kararlıydı.
Bu bir “Transformer”lar savaşıydı.
Otomobiller dijital hayvanlara dönüşecek ve birbirine girecekti.
Yarışı kim kazanacak?
Silikon’un genç tilkileri mi… Yoksa eski dünyanın yaşlı kurtları mı…
Bu dizinin şimdilik sezon finali bu.
Devamı ikinci sezonda…
NOT: Yazıdaki bilgiler New York Times, Wall Street Journal gazeteleri, Fast Company, Fortune ve Bloomberg Businessweek dergileri ile teknoloji konusunda uzman internet sitelerinden alınmıştır. Senaryo her zamanki gibi bana aittir.
HAYALET ŞOFÖR YARIŞ PİSTİNDE, KİMİN OTOMOBİLİ HANGİ VİRAJDA
PİSTTEKİ SİLİKON DEVLERİ
– ALPHABET: Piste 2009 yılında çıktı. Araştırmasını Lexus SUV’lar üzerinde yapıyor. Son olarak Fiat-Chrysler ile çalışmaya başladı.
– APPLE: Bir Çin sürüş şirketine bu işi için 1 milyar dolar para ödedi. İki kanalda çalışıyor: Bir Apple için otomobil üretmek. İki, mevcut bütün otomobiller için bir sürücüsüz sistem geliştirmek.
– TESLA: Elektrikli otomobil konusunda bir devrim yaptıktan sonra 2017 yılında daha ucuz otomobil üretmek için çalışıyor. Ancak “X modeli” birkaç ölümcül kaza yapınca biraz geri kaldı.
PİSTTEKİ YAŞLI DİNOZORLAR
– Audi: 2015’te kod adı “Jack” olan bir test sürüşü yaptı. Direksiyondaki bazı düğmelerle otomatik sürüş sistemi geliştiriyor.
– BMW: 2021’de tam sürücüsüz bir otomobili hedefliyor. Kod adı “iNext”.
– Ford: 2021’de gaz pedalsız, tamamen otomatik, sürücüsüz bir araç hedefliyor.
– Volvo: Microsoft ve UBER’le işbirliği yapıyor.
PİSTTEKİ KÜÇÜK STARTUP’LAR
– Comma: Andreessen Horowitz yatırımcı grubunun desteklediği ucuz yarı otomatik sürüş kiti üreten şirket.
– Mobiliye: İsrailli software şirketi. Tesla’yla çalışıyor.
– NextEv: Şanghay merkezli elektrikli araç üreticisi.
– Nutonomy: MIT (Massachusetts Teknoloji Enstitüsü) merkezli otonom sürüş software’ı üreten şirket. Ford tarafından destekleniyor.
HÜRRİYET Ertuğrul ÖZKÖK 27.11.2016
