Geçtiğimiz aylarda Türkiye’de inovasyon neden çıkmıyor, patent sayısında neden üçüncü ligdeyiz gibi sorulara yanıt arayan bir tez yayımlandı.
New York Üniversitesi’nden öğrencimiz Orhan Murat Bahtiyar Türkiye örneği üzerinden gelişmekte olan ülkelerde inovasyon algısı ve teknoloji yönetimi üzerine bir çalışma yaptı. Amaç öğrenci ve çalışanların yeni fikir üretme ve bu fikirleri hayata geçirme motivasyonlarını ölçmek. Çalışmanın odağında fen ve teknoloji eğitimi alan üniversite öğrencileri ve şirketlerde teknik alanlarda uzmanlık yapan iş insanları var. Yani Orhan, bilmesi gerekenler bu işi ne kadar biliyor sorusuna yanıt aramış!
Araştırmaya 988 üniversite öğrencisi, 892 çalışan olmak üzere toplam 1880 kişi katılmış. Öğrencilerin tamamı temel bilimler ve mühendislik alanlarında okuyor. Öğrencilerin %79’u patent alma usulleri hakkında hiçbir bilgiye sahip değil. Yine öğrencilerin %42’si üniversitelerinde fikirlerini tartışmak ve inovasyon için ortam olmadığını düşünüyor. Daha vahimi %30’u da inovosyon hakkında herhangi bir bilgi sahibi değil veya böyle bir ortama hiç ihtiyaç duymamış. Tekrar etmekte fayda var: Bu öğrenciler teknik ve temel bilimler alanında uzmanlık geliştiren öğrenciler!
BİLMEDİĞİMİZİ DE BİLMİYORUZ!
Araştırmanın beni daha da kaygılandıran bir diğer tarafı da şu: Bilmediğimizi de bilmiyoruz! Şöyle ki öğrencilerin %79’u günlük hayatta kullanılan teknolojilerin çalışma prensiplerini bildiğini iddia ediyor. İddia ediyor diyorum zira araştırmanın devamında aynı öğrencilere bu teknolojilerin temel çalışma prensipleri de sorulmuş. Fakat bu kez o prensipleri bir cümleyle açıklamaları istenmiş. Ne yazık ki, fotokopi makinasından 4G altyapısına kadar sorulan teknolojilerin temel çalışma prensiplerini açıklayabilen öğrenci oranı %10 civarında!
Ne yazık ki gelecekte söz sahibi olacak teknolojilerde durum çok daha vahim. Aşağıdaki tabloda da göreceğiniz gibi, örneğin bulut bilişim, nanotekonoloji gibi geleceği değiştirecek teknolojilere dair tek bir cümle kurabilenlerin oranı % 10’ların bile çok altında. Bu altyapı ile gelecekte nasıl rekabet edeceğiz sorusunu size bırakıyorum.
BU YOL İNOVASYONA ÇIKMAZ
Peki sayıları az da olsa fikir veya proje sahibi olan öğrenciler neden bu fikirlerini takip edip bir patent ya da inovasyona gidecek adımları atmıyor? Orhan, bu konuyu da araştırmış benim de danışmanı olduğum tezinde. Aşağıdaki grafik hem çalışan hem de öğrenciler için. Burada da aynı trend var. Yetersiz bilgimiz olduğunu kabul etmiyoruz! Herhangi bir proje fikrinin daha önce denenmiş olduğunu görünce hemen o fikirden vaz geçiyoruz. Ne diyeyim, birisi bu gençlere Google’ın 21. arama motoru olduğunu söylemeli!
Özetleyecek olursak, bildiğimizi iddia ettiğimiz konularda tek bir cümle kuramıyoruz. Yeni bir fikri hayata geçirmek noktasında da çok basit nedenlerle daha yola çıkmadan pes ediyoruz. Bu verilere bakınca insan “Bu topraklardan nasıl icat çıkacak?” diye sormadan edemiyor. Mühendislik ve temel bilimler alanındaki alan gençlerin durumu buysa gerisini siz düşünün.
HÜRRİYET Selçuk ŞİRİN 13.06.2016
