ODTÜ’lü bilim insanları, TÜBİTAK desteğiyle zorlu arazi koşullarında önüne çıkan engellerden kaçınarak gideceği rotayı belirleyebilen, araziye ait üç boyutlu görüntü ve derinlik haritası çıkarabilen robotik özellikli insansız kara aracı (İKA) geliştirdi.
ODTÜ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. İlhan Konukseven, TÜBİTAK tarafından desteklenen ve Yrd. Doç Dr. Buğra Koku ile 10 lisansüstü öğrencisinden oluşan araştırma ekibi tarafından tasarlanarak geliştirilen, yerli imkanlarla üretilen insansız kara aracı projesini anlattı.
Konukseven, insansız kara araçlarının arazi ve ortam haritalandırılması, faydalı yük iletimi, bomba imha, arama-kurtarma, toksik maddelerin tespiti ve taşınması, devriye, sınır gözetleme, yasa dışı sınır ihlallerini tespit etme, gözlem ve keşif yapma, hedef belirleme, gibi insanlar için zor ve tehlikeli görevlerde kullanıldığını ifade etti.
İKA’lar konusunda dünya genelinde çalışmalar yapıldığını dile getiren Konukseven, İKA konusunun potansiyel faydaları ve kullanım alanlarındaki çeşitliliği göz önünde bulundurarak ODTÜ Makina Mühendisliği bünyesinde de İKA çalışmalarının başlatıldığını söyledi. Konukseven, Türkiye’de bazı savunma sanayi kuruluşları tarafından da bu konuda çalışmalar yapıldığını, ayrıca, robotun üretim aşamasında OSTİM ve İvedik Organize Sanayi Bölgesi’ndeki firmalardan da imalat desteği alındığını kaydetti.
İNSAN İÇİN TEHLİKELİ BÖLGELERDE KULLANILACAK
Aracın farklı ortamlara daha rahat adapte olabilmesi ve karar verme mekanizmasına müdahale edilebilmesi için yarı otonom bir sistem geliştirildiğini ifade eden Konukseven, “Böylece aracımız, üzerinde bulunan destek karar algoritmalarının devrede olduğu ve istendiğinde uzaktan ve kablosuz olarak kontrol edilebildiği yarı otonom kontrol yapısı ile tasarlanmıştır” dedi.
Aracın robotik özelliklere sahip olduğunu belirten Konukseven, şu bilgileri verdi:
“Pek çok zorlu arazi koşuluna uygun olarak geliştirdiğimiz İKA, rota üzerinde bulunan engellerden kaçınmak için destek karar algoritmaları ile kullanıcıya geri bildirimde bulunabildiği gibi bu engellerden kendiliğinden kaçınıp bu sırada kullanıcı tarafından yenilenen rotaya yönlenebiliyor, belirtilen noktalar arasında rotasını çevre koşullarına göre kendisi belirleyerek gidebiliyor. Aracın üzerinde 360 derece görüntü alabilen kameranın yanı sıra üç boyutlu haritalama yapmasını sağlayan lazer algılayıcılar bulunuyor. Robotun kontrol altyapısı, farklı kullanım alanlarının gerektirdiği farklı algılayıcıların sisteme rahatlıkla eklenerek desteklenebilecek şekilde geliştirildi. Bu sayede robot değişik görevlere kolaylıkla adapte olabiliyor.”
Konukseven, projenin ileriye yönelik çalışmalarını İKA’nın çevre algılama yetisini artırması yönünde ilerleteceklerini, başka cihaz ve robotlarla iletişimini sağlayacaklarını kaydetti.
Doç. Dr. Konukseven, insan için tehlikeli olan bölgelerde İKA’ların rahatlıkla kullanılabileceğine dikkati çekerek, bu durumda bölgeye gönderilen İKA’ların araziye ilişkin tüm bilgileri toplayabileceğini söyledi.
“İKA ÇALIŞMALARI DEVAM EDİYOR”
Buğra Koku ise bugüne kadar DPT ve TÜBİTAK desteğiyle değişik ebatlarda robotlar geliştirdiklerini belirterek, bunlardan birinin de İKA olduğunu anlattı.
Hedeflerinin zamanla işleri devralan, tamamen kendi başlarına çalışan otonom araçlar geliştirmek olduğuna işaret eden Koku, insan gibi zeki ve otonom bir aracın dünyada henüz yapılamadığını ancak laboratuvarlarında pek çok farklı çalışma yürüttüklerini belirtti.
Koku, inşaat sektörü için eski binaları yıkabilecek bir robotun tasarımını yürüttüklerini, askeri amaçlı robot araçlar geliştirdiklerini belirterek, “ODTÜ’de yoğun bir şekilde insansız kara araçları konusunda çalışmalar devam ediyor. Öğrencilerin, lisans ve yüksek lisans seviyesinde bu çalışmalara ilgisi oldukça tatminkar. Bölümümüze yeni öğrencileri bekliyoruz” diye konuştu.
HÜRRİYET 06.07.2015
