Silahlı ve silahsız versiyonlarıyla insansız hava aracı (İHA) ANKA, eğitim ve hafif sınıf saldırı uçağı Hürkuş, taaruz ve taktik helikopteri T129 ATAK, şu an Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ’nin (TUSAŞ-TAI) gökyüzünde süzülen 3 eseri olarak dikkat çekiyor. Yaklaşık 1 yıl sonra ise bunlara bir de TAI’nin özgün tasarımı olan genel maksat helikopteri T-625 eklenecek. Hafta içinde TAI’nin Akıncı’daki tesislerine yaptığım seyahatte, özgün genel maksat helikopteri T-625’in ilk mock-up’ı ile karşılaştım.
Gelecek hafta İstanbul’da 13. kez kapılarını açacak Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı IDEF 2017’de ilk tanıtımı için hazırlanan T-625’i böylece herkesten önce görüp içini inceleme, test etme şansım oldu. TAI Genel Müdürü Temel Kotil ile beraber incelediğimiz genel maksat helikopterinin isim hikâyesi de ilginç: Türk veya Türkiye’ye atfen “T”, helikopterin maksimum 6 ton kalkış ağırlığı, 2 motor ve 5 pale sahip olması sebebiyle, T-625 olarak isimlendirilmiş. Zorlu iklim şartları ve coğrafyalarda, yüksek irtifa ve yüksek sıcaklıkta, gece ve gündüz şartlarında etkin bir şekilde faaliyet göstermek üzere tasarlanan T-625 helikopteri’nin, TAI’nin ATAK helikopteri programında kazandığı bilgi, birikim, beceri ve yeteneklerle, yapısal ve aviyonik sistemlerin yanı sıra transmisyon, rotor ve iniş takımları gibi kritik öneme haiz sistemlerin tasarım ve üretimlerinin de tamamen milli kaynaklarla kullanılarak gerçekleştirilmesi hedefleniyor.
Fuarda ilk defa kamuoyunun önüne çıkacak olan T-625 özgün helikopterin, 6 Eylül 2018 sabah saat 06.00‘da, havanın, hava araçları için en sakin zamanları sunduğu zaman diliminde ilk uçuşunu yapacak şekilde çalışmalar sürdürülüyor. İmalat hattında Genel Müdür Kotil ile incelediğimiz T-625 helikopterinin genç, dinamik ve heyecanlı tasarım ekibiyle de tanıştım, TAI Helikopter Grup Başkanı Metin Sancar’dan da detaylı bilgiler aldım.
12 YOLCU, 2 PİLOTLA UÇACAK
Çift motorlu, özgün, genel maksat helikopteri olarak tasarlanan T-625’in başta VIP olmak üzere ambulans, arama-kurtarma gibi birçok versiyonlarının geliştirilmesi söz konusu. Helikopterin hizmete girmesinden sonra ise sivil modellerine, askeri amaçlı olarak kullanılacak tiplerinin de ekleneceğinin altını çizeyim. Ancak, şu an öncelik, sivil genel maksat helikopteri olarak T-625’in sözleşmeye uygun olarak zamanında Türkiye’ye kazandırılmasında. Ayrıca T-625’in yurtdışına da pazarlanabilmesi için bir yandan da Avrupa sivil havacılık otoritesi EASA’dan sertifikalandırılması için hizmete giriş zamanına paralel olarak çalışmalar yapılacak.
Başlangıçta T129 ATAK helikopterinin motorlarıyla uçacak T-625, sonraki yıllar, TAI’nin iştiraki olan TUSAŞ Motor Sanayi’nin (TEI) 8 yıllık periyotta geliştireceği yerli motorları kullanacak. 2 pilot ve 12 yolcu kapasitesi olarak tasarlanan T-625’i merak edenler, bire bir ölçülerdeki mock-up modelini, önümüzdeki hafta 9-12 Mayıs arasında IDEF’te daha yakından inceleyebilirler. IDEF’te en geniş alanlardan birine sahip olacak TAI, ayrıca ATAK helikopterini, Milli Muharip Uçak, özgün helikopter T625, silahlı HÜRKUŞ ve ANKA İnsansız Hava Aracı Sistemi Silah Entegrasyonu’nu ilk kez sergileyecek.
Tasarımını ve üretimini TUSAŞ’ın geliştirdiği “ilk Türk helikopteri” T-625, İstanbul’da 9 Mayıs’ta kapılarını açacak IDEF Savunma ve Havacılık Fuarı’nda ilk kez kamuoyu önüne çıkacak.
HABERTÜRK 06.05.2017
